Các bệnh lý khác
Các bệnh lý khác

6 phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản

Việc chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản kịp thời sẽ giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn và ngăn ngừa được các biến chứng nặng của bệnh. Với sự phát triển của y học ngày nay, nhiều phương pháp chẩn đoán khác nhau có thể được áp dụng để xác định chính xác bệnh lý này.
Biên tập bởi Bowtie Việt Nam
Ngày đăng 2022-12-06
Cập nhật ngày 2023-04-26
Nội dung chính
1. Chẩn đoán lâm sàng bằng bộ câu hỏi GerdQ2. Chụp X-quang đường tiêu hóa trên có cản quang3. Nội soi đường tiêu hóa trên4. Đo pH thực quản 24h5. Đo áp lực thực quản6. Test Bernstein
Phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng axit dạ dày thường xuyên di chuyển ngược lên thực quản. Tình trạng này xảy ra liên tục mà không được điều trị có thể gây ảnh hưởng tới thực quản và dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng hơn.

Đọc thêm

Việc chẩn đoán sớm bệnh trào ngược dạ dày thực quản sẽ giúp bệnh nhân được điều trị kịp thời, từ đó ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Vậy cụ thể, phương pháp nào sẽ được sử dụng để chẩn đoán xác định trào ngược dạ dày thực quản? Hãy cùng Công ty Bowtie tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

1. Chẩn đoán lâm sàng bằng bộ câu hỏi GerdQ

Bộ câu hỏi GerdQ là bộ câu hỏi đơn giản, thuận tiện để bệnh nhân tự trả lời về các triệu chứng mà mình gặp phải trong vòng 7 ngày trước thời điểm thăm khám. Bộ câu hỏi này sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh, đánh giá tác động của triệu chứng và theo dõi đáp ứng điều trị. Bộ câu hỏi GerdQ gồm 6 câu, trong đó có 4 câu về triệu chứng và 2 câu về tác động của bệnh. 

Số ngày có triệu chứng trong một tuần qua 0 1 2 – 3 4 – 7
Điểm GerdQ
Ợ nóng (Với tình trạng này, bác sĩ sẽ giải thích cho người bệnh hiểu thế nào là ợ nóng) 0 1 2 3
Ợ chua hoặc trớ thức ăn 0 1 2 3
Đau vùng giữa phía bụng trên 3 2 1 0
Buồn nôn 3 2 1 0
Mất ngủ về đêm do tình trạng ợ nóng hoặc trớ 0 1 2 3
Cần có sự can thiệp của thuốc khác ngoài thuốc kê toa vì tình trạng ợ nóng hoặc trớ  0 1 2 3

Người bệnh sẽ tự điền phiếu và đưa cho bác sĩ kiểm tra lại. Sau khi tính điểm, bác sĩ dựa vào kết quả thu được từ bộ câu hỏi GerdQ để đưa ra chẩn đoán và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân. Kết quả được xác định như sau:

  • Từ 0 – 7 điểm: Khả năng mắc trào ngược dạ dày thực quản của bệnh nhân là <50%.
  • Từ 8 – 18 điểm: Khả năng mắc trào ngược dạ dày thực quản của bệnh nhân là >80%.

2. Chụp X-quang đường tiêu hóa trên có cản quang

Phương pháp chụp X-quang để chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản được thực hiện như sau: 

  • Trước khi chụp X-quang, người bệnh được yêu cầu thay đổi chế độ ăn ít chất xơ tạm thời trong 2 – 3 ngày, đồng thời nhịn ăn vào đêm trước ngày xét nghiệm.
  • Bác sĩ sẽ thực hiện chụp X-quang ban đầu. Sau đó, bệnh nhân được yêu cầu uống một dung dịch chứa chất cản quang (thường là hợp chất bari) nhiều lần trong lúc chụp X-quang sau đó. Chất cản quang sẽ lấp đầy lớp lót bên trong đường tiêu hóa để giúp bác sĩ quan sát được hình ảnh thực quản và dạ dày rõ hơn. 

3. Nội soi đường tiêu hóa trên

Nội soi đường tiêu hóa trên là một trong những phương pháp thường được sử dụng để chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện phương pháp này để kiểm tra các biến chứng của bệnh hoặc để loại trừ các vấn đề khác có thể gây ra triệu chứng tương tự. 

Theo đó, bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi (một ống mềm có gắn camera) đưa từ miệng vào để quan sát tình trạng của niêm mạc đường tiêu hóa trên, bao gồm thực quản, dạ dày và tá tràng. Đặc biệt, trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể lấy một ít mô từ niêm mạc đường tiêu hóa của bệnh nhân để tiến hành sinh thiết. Phần mô này sẽ được đưa đến phòng thí nghiệm để kiểm tra dưới kính hiển vi. 

Nội soi đường tiêu hóa trên để chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản
Phương pháp nội soi đường tiêu hóa trên có thể được dùng để chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

4. Đo pH thực quản 24h được dùng để chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản

Đo và theo dõi pH thực quản là một trong các phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản chính xác nhất. Hiện nay có 2 cách theo dõi pH thực quản là:

  • Phương pháp theo dõi bằng ống thông: Chuyên gia y tế đưa một đầu của ống thông (có gắn cảm biến đo pH) qua mũi để vào trong thực quản của người bệnh sao cho cảm biến đặt ở vị trí 5cm phía trên cơ vòng thực quản dưới. Tiếp theo, chuyên gia y tế kết nối cảm biến với bộ ghi dữ liệu và kiểm tra hoạt động của cảm biến, đồng thời cố định đầu ống thông còn lại trên da. Sau 24 giờ, bệnh nhân được rút ống thông và lấy bộ ghi dữ liệu để phân tích kết quả.  
  • Phương pháp theo dõi bằng viên nang: Chuyên gia y tế sẽ sử dụng máy nội soi để đặt một thiết bị giống như viên nang lên niêm mạc thực quản của bệnh nhân. Thiết bị này sẽ cung cấp thông tin về độ pH trong đường tiêu hóa đến một thiết bị ghi khác bên ngoài. Cuối cùng, chúng sẽ tự rơi ra khỏi niêm mạc thực quản và di chuyển ra ngoài theo đường tiêu hóa. 

Các thông tin được cung cấp sẽ giúp bác sĩ xác nhận chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản cũng như theo dõi hiệu quả của các phương pháp điều trị GERD đang thực hiện.

5. Đo áp lực thực quản

Đo áp lực thực quản thực tế là một phương pháp nhằm khảo sát các chức năng của thực quản và xem thực quản có hoạt động bình thường hay không. Phương pháp này đưa một dây đo có thụ thể cảm nhận áp lực qua mũi, xuống thực quản và vào dạ dày. Dây đo được liên kết với màn hình và hiển thị bản ghi có 24 kênh áp lực dọc cùng với bản đồ màu sắc. Các thông tin này giúp bác sĩ xác định những vị trí bị co thắt tại thực quản trên, thực quản dưới cũng như lực co bóp theo từng nhịp nuốt. 

Phương pháp đo áp lực thực quản còn được đánh giá là vô cùng hữu ích trong việc chẩn đoán một số rối loạn có thể ảnh hưởng đến chức năng thực quản. 

6. Test Bernstein dùng trong chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản

Test Bernstein (hay xét nghiệm tưới máu axit) là một phương pháp giúp kiểm tra các triệu chứng của ợ nóng. Phương pháp này được thực hiện kết hợp cùng các xét nghiệm khác để đo lường, xem xét chức năng của thực quản. 

Trước khi thực hiện test Bernstein, người bệnh được yêu cầu nhịn ăn uống trong vòng 8 giờ. Để tiến hành phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản này, bác sĩ đưa ống thông qua một bên mũi của bệnh nhân để vào thực quản. Sau đó, một lượng nhỏ axit clohydric sẽ được dẫn vào ống, cùng với đó là dung dịch nước muối. Quá trình trên có thể được thực hiện lặp lại nhiều lần. 

Lúc này, người bệnh được yêu cầu thông báo với nhân viên y tế khi gặp phải bất kỳ cơn đau hoặc cảm giác khó chịu nào. Nhờ vào các triệu chứng xuất hiện trong quá trình kiểm tra, bác sĩ có thể xác định xem bệnh nhân có bị trào ngược dạ dày thực quản hay không. 

Tùy vào từng trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân thực hiện các phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản khác nhau. Thông qua các kiểm tra, xét nghiệm này, bác sĩ có thể xác định bệnh cũng như lựa chọn được phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh nhân. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bạn hãy đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán bệnh nhé.

Chia sẻ
Các thông tin trên được chia sẻ bởi Bowtie Việt Nam. Các nội dung này chỉ mang tính chất tham khảo. Trong mọi trường hợp, Bowtie không chịu trách nhiệm về bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào, dù là trực tiếp hay gián tiếp, liên quan đến việc truy cập và sử dụng nội dung của Bowtie.

Bài viết liên quan

Điểm danh 4 chủng cúm A phổ biến: Đặc điểm và biện pháp phòng ngừa Điểm danh 4 chủng cúm A phổ biến: Đặc điểm và biện pháp phòng ngừa
Các bệnh lý khác

Điểm danh 4 chủng cúm A phổ biến: Đặc điểm và biện pháp phòng ngừa

Cảm lạnh: Căn bệnh thường gặp nhưng ít người hiểu rõ Cảm lạnh: Căn bệnh thường gặp nhưng ít người hiểu rõ
Các bệnh lý khác

Cảm lạnh: Căn bệnh thường gặp nhưng ít người hiểu rõ

Gan nhiễm mỡ có chữa được không và chữa thế nào? Gan nhiễm mỡ có chữa được không và chữa thế nào?
Các bệnh lý khác

Gan nhiễm mỡ có chữa được không và chữa thế nào?

Các chuyên mục khác

Email

Liên hệ chung
hello@bowtie.com.vn
Liên hệ về truyền thông
media@bowtie.com.vn
Liên hệ hợp tác
partners@bowtie.com.vn

© 2024 Bản quyền thuộc Bowtie Vietnam Company Limited.

Trình duyệt của bạn đã xảy ra lỗi. Để trải nghiệm tốt hơn, vui lòng nâng cấp hoặc thay đổi trình duyệt khác. OK