Các bệnh lý khác
Các bệnh lý khác

Vì sao bệnh nhân sốt xuất huyết bị chảy máu cam? Cách xử lý?

Sốt xuất huyết chảy máu cam (chảy máu mũi) có thể là biểu hiện cảnh báo tình trạng bệnh đang dần chuyển sang giai đoạn nguy hiểm. Khi đó, người bệnh có nhiều nguy cơ tử vong nếu như không được xử lý kịp thời bằng các phương pháp thích hợp.
Biên tập bởi Bowtie Việt Nam
Ngày đăng 2023-07-13
Cập nhật ngày 2023-07-13
Nội dung chính
Đôi nét về bệnh sốt xuất huyếtNgười bị sốt xuất huyết có chảy máu cam không?Nguyên nhân gây chảy máu cam khi bị sốt xuất huyết? Tình trạng sốt xuất huyết chảy máu cam có nguy hiểm không?Làm thế nào để xử lý tình trạng chảy máu cam do sốt xuất huyết?
Vì sao bệnh nhân sốt xuất huyết bị chảy máu cam? Cách xử lý?

Vậy nguyên nhân vì sao người bệnh sốt xuất huyết có triệu chứng chảy máu cam và cần làm gì để khắc phục tình trạng này? Câu trả lời sẽ có trong nội dung của bài viết dưới đây, mời bạn hãy cùng Bowtie theo dõi nhé!

Đôi nét về bệnh sốt xuất huyết

Như chúng ta đã biết, sốt xuất huyết là một trong những bệnh truyền nhiễm có khả năng lan rộng rất nhanh, trở thành đại dịch gây ảnh hưởng đến hầu hết các quốc gia trên thế giới. Mỗi năm, có hàng trăm triệu ca nhiễm mới và hàng chục nghìn ca tử vong do sốt xuất huyết. 

Sốt xuất huyết là tình trạng nhiễm trùng cấp tính do virus dengue xâm nhập vào cơ thể người, với trung gian truyền bệnh chủ yếu là muỗi Aedes aegypti hay còn gọi là muỗi vằn. Theo đó, virus dengue có 5 chủng đã được phát hiện là DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4 và DEN-5 nhưng chủng DEN-5 không phổ biến. Muỗi vằn có thể mang mầm bệnh là 1 trong 5 chủng virus kể trên, sau đó truyền bệnh vào máu người lành thông qua vết đốt của chúng. 

Người bị lây nhiễm virus dengue có thể không gặp phải bất kỳ triệu chứng nào trong suốt thời gian nhiễm bệnh (người lành mang mầm bệnh) hoặc có thể phát triển các triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết sau 3 đến 14 ngày ủ bệnh. Thông thường, bệnh sốt xuất huyết kéo dài khoảng 7 – 10 ngày tính từ thời điểm xuất hiện triệu chứng đầu tiên. Trong đó, người bệnh sẽ trải qua 3 giai đoạn bệnh khác nhau, bao gồm:

  • Giai đoạn sốt (kéo dài khoảng 1 – 2 ngày): Bệnh nhân liên tục sốt cao trên 39॰C, kèm theo một số triệu chứng giống với bệnh cúm do virus thông thường gây ra.
  • Giai đoạn nguy hiểm (kéo dài khoảng 5 ngày): Cơn sốt có khả năng đã thuyên giảm hoặc không. Song, một số trường hợp có thể xảy ra tình trạng nhiễm trùng thứ phát và/hoặc các triệu chứng xuất huyết nghiêm trọng với nguy cơ đe dọa tính mạng nếu không được điều trị và chăm sóc kịp thời. 
  • Giai đoạn hồi phục: Bệnh nhân hết sốt, các triệu chứng khác cũng bắt đầu giảm nhẹ và biến mất, từ đó cơ thể dần trở lại trạng thái bình thường.
Đôi nét về bệnh sốt xuất huyết chảy máu cam
Muỗi vằn là trung gian truyền nhiễm virus dengue gây ra bệnh sốt xuất huyết ở người.

Người bị sốt xuất huyết có chảy máu cam không?

“Chảy máu cam” là thuật ngữ chung dùng để mô tả hiện tượng xuất huyết bên trong mũi, khiến máu chảy thành dòng hoặc nhỏ giọt ra bên ngoài. Đôi khi, máu cũng có thể chảy ngược xuống hầu họng trong một số ít trường hợp. 

Tình trạng chảy máu cam có khả năng xảy ra ở một hoặc cả hai bên mũi do nhiều nguyên nhân khác nhau. Vậy những người mắc bệnh sốt xuất huyết có bị chảy máu mũi không? Câu trả lời là có. Triệu chứng chảy máu mũi (hay chảy máu cam) khi bị sốt xuất huyết thường xảy ra ở giai đoạn sốt và/hoặc giai đoạn nguy hiểm theo các mức độ khác nhau. 

Ở giai đoạn sốt cao, phần lớn bệnh nhân có thể gặp phải triệu chứng chảy máu cam nhẹ khi thân nhiệt bắt đầu giảm bớt. Tình trạng chảy máu cam cũng xuất hiện kèm theo một số triệu chứng khác như mệt mỏi, đau đầu, đau họng, sung huyết da, chảy máu chân răng, phát ban, buồn nôn, tiêu chảy, đau nhức cơ bắp hoặc các khớp… 

Mặt khác, triệu chứng chảy máu cam khi bị sốt xuất huyết có thể nặng hơn nếu xảy ra ở giai đoạn nguy hiểm. Khi đó, tình trạng chảy máu còn có khả năng diễn ra tại nhiều vị trí khác trong cơ thể, làm xuất hiện triệu chứng nôn ra máu, tiểu ra máu, đi ngoài phân đen, rong kinh, da bị bầm tím hoặc có các mảng xuất huyết dưới da… Nếu không can thiệp sớm, máu chảy ồ ạt có thể dẫn đến sốc và nhiều biến chứng nguy hiểm đối với người bệnh.

Nguyên nhân gây chảy máu cam khi bị sốt xuất huyết?

Nguồn gốc gây ra tình trạng xuất huyết ở những người nhiễm virus dengue vẫn chưa thật sự được hiểu rõ. Mặc dù vậy nhưng hầu hết các nghiên cứu đều cho thấy bệnh nhân sốt xuất huyết dengue bị chảy máu dưới da, ở niêm mạc (chảy máu cam, chảy máu chân răng,…) hoặc nội tạng là do 2 nguyên nhân chính sau:

Giảm tiểu cầu

Tiểu cầu là một trong những thành phần vô cùng quan trọng, trực tiếp tham gia vào quá trình đông máu của cơ thể. Giảm hụt tiểu cầu có khả năng gây xuất huyết từ nhẹ cho đến nghiêm trọng. Theo đó, tình trạng giảm tiểu cầu được ghi nhận là khi số lượng tiểu cầu ≤ 150.000/μl máu.

Bệnh nhân sốt xuất huyết là đối tượng thường bị giảm tiểu cầu, bất kể bệnh nhẹ hay có diễn biến nặng. Giảm tiểu cầu trong bệnh sốt xuất huyết có thể liên quan đến việc tủy xương bị ức chế. Ngoài ra, miễn dịch trung gian qua tế bào có khả năng rút ngắn thời gian phân hủy của tiểu cầu ở máu ngoại vi, khiến chúng nhanh chóng chết đi, cuối cùng làm giảm số lượng tiểu cầu. 

Nguyên nhân sốt xuất huyết chảy máu cam
Tế bào tiểu cầu là thành phần quan trọng trong quá trình đông máu.

Rối loạn đông máu

Rối loạn đông máu nói chung, bao gồm cả rối loạn đông máu nội mạch lan tỏa là một nguyên nhân nữa khiến người bệnh sốt xuất huyết bị chảy máu cam, cũng như xuất huyết ở nhiều vị trí khác. Rối loạn đông máu có xu hướng phát triển mạnh ở giai đoạn nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết, gây ra các triệu chứng đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em.

Giảm tiểu cầu có thể góp phần hình thành sự rối loạn đông máu ở bệnh nhân sốt xuất huyết. Bên cạnh đó, khi virus sốt xuất huyết xâm nhập vào nội mô mạch máu có thể gây rò rỉ các protein huyết tương, dẫn đến một số yếu tố đông máu bị thất thoát đáng kể. Đồng thời, quá trình này cũng giải phóng ra một lượng heparan sulfat có tác dụng như chất chống đông máu.

Tình trạng sốt xuất huyết chảy máu cam có nguy hiểm không?

Không phải bệnh nhân nào mắc bệnh sốt xuất huyết cũng đều gặp phải triệu chứng chảy máu cam. Và trong đa số các trường hợp, sốt xuất huyết bị chảy máu cam nhẹ thường lành tính. 

Tuy nhiên, bản thân bệnh nhân và người nhà không được mất cảnh giác trước các dấu hiệu chảy máu của bệnh sốt xuất huyết. Bởi vì việc lơ là điều trị có thể khiến tình trạng chảy máu diễn ra liên tục với mức độ ngày càng nặng hơn. Khi đó, người bệnh có khả năng gặp phải một số biến chứng nguy hiểm như suy thận, viêm cơ tim, viêm não, viêm gan nặng… Trường hợp xuất huyết nghiêm trọng, bệnh nhân có thể rơi vào trạng thái nguy kịch và hôn mê do sốc mất máu, huyết áp giảm thấp, tràn dịch màng phổi, cô đặc máu…

Tóm lại, bệnh nhân sốt xuất huyết cần đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra tình trạng và chỉ định điều trị phù hợp. Khi có chỉ định theo dõi tại nhà, người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ việc dùng thuốc đúng cách, đúng liều lượng kết hợp với các biện pháp chăm sóc được hướng dẫn. Thêm vào đó, người chăm sóc phải quan sát thật kỹ các triệu chứng của bệnh nhân. Nếu phát hiện bệnh nhân sốt xuất huyết bị chảy máu cam nặng hoặc có dấu hiệu liên quan đến triệu chứng chảy máu, người thân cần lập tức đưa họ đến bệnh viện để được cấp cứu kịp thời. 

Làm thế nào để xử lý tình trạng chảy máu cam do sốt xuất huyết?

Khi điều trị và chăm sóc tại nhà, người bệnh sốt xuất huyết nên tập trung thư giãn và nghỉ ngơi nhiều để giữ tinh thần và thể chất luôn ở trạng thái tốt nhất, giúp “loại bỏ” bệnh ra khỏi cơ thể. Đồng thời, việc uống nhiều nước và lên kế hoạch ăn uống đầy đủ dinh dưỡng cũng là điều vô cùng cần thiết để giúp quá trình hồi phục sức khỏe diễn ra nhanh hơn. 

Cách giảm sốt xuất huyết chảy máu cam
Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi là cách có thể giúp bệnh nhân bị sốt xuất huyết chảy máu cam sớm hồi phục.

Ngoài ra, để khắc phục nhanh triệu chứng chảy máu cam cho bệnh nhân bị sốt xuất huyết, bạn có thể tham khảo và áp dụng một số cách cầm máu mũi tại nhà như sau:

  • Ngồi thẳng và ngẩng cao đầu có thể giúp máu không chảy ra bên ngoài. Đồng thời, bạn hơi nghiêng người về phía trước để ngăn máu chảy ngược xuống cổ họng
  • Thấm bớt máu bằng khăn ẩm hoặc khăn giấy mềm
  • Dùng miệng để thở thay cho mũi
  • Bịt kín mũi để cầm máu bằng cách sử dụng ngón cái và ngón trỏ bóp chặt hai bên cánh mũi trong vòng 10 – 15 phút
  • Chườm lạnh vùng mũi có thể khiến các mạch máu tại đây co lại, giúp giảm tình trạng chảy máu cam

Tuy nhiên, bệnh nhân và người nhà tuyệt đối không được tự ý điều trị hoặc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào trong trường hợp sốt xuất huyết bị chảy máu cam nghiêm trọng và không thể cầm máu tại nhà. Thay vào đó, người thân phải đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế sớm nhất có thể để được theo dõi và điều trị bởi các bác sĩ.

Dựa vào kết quả kiểm tra và biểu hiện thực tế của từng bệnh nhân mà bác sĩ có thể đưa ra các chỉ định khác nhau. Chủ yếu là giảm đau, hạ sốt và điều trị dự phòng các biến chứng bằng một số phương pháp thích hợp như: 

  • Bù dịch và các chất điện giải cho cơ thể
  • Truyền máu (hoặc các chế phẩm máu) để nhanh chóng bổ sung tiểu cầu và/hoặc làm tăng hồng cầu trong máu
  • Dùng thuốc hạ sốt kết hợp giảm đau (paracatemol)
  • Một số loại thuốc khác (thuốc chống co giật, trợ tim, chống viêm, ức chế bơm proton, vitamin K1, dextrose,…) có thể được xem xét sử dụng để điều trị và phòng ngừa các biến chứng do sốt xuất huyết nặng ở những bệnh nhân có nguy cơ cao hoặc đã xuất hiện các dấu hiệu ban đầu

Như vậy, nguyên nhân và cách khắc phục tại nhà cho bệnh nhân sốt xuất huyết chảy máu cam đã được Bowtie chia sẻ đến bạn thông qua nội dung của bài viết. Ngoài ra, chắc hẳn bạn cũng đã hiểu được phần nào về mức độ nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết khi không được điều trị và chăm sóc thích hợp. Vì vậy, bạn nên tích cực thực hiện các biện pháp phòng chống sốt xuất huyết ở nơi sinh sống cũng như các địa điểm du lịch đến. Khi nhận thấy các triệu chứng nghi ngờ sốt xuất huyết, bạn hãy trực tiếp đến ngay bệnh viện để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị bệnh nếu cần thiết.

Chia sẻ
Các thông tin trên được chia sẻ bởi Bowtie Việt Nam. Các nội dung này chỉ mang tính chất tham khảo. Trong mọi trường hợp, Bowtie không chịu trách nhiệm về bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào, dù là trực tiếp hay gián tiếp, liên quan đến việc truy cập và sử dụng nội dung của Bowtie.

Bài viết liên quan

Cúm A và cúm B khác nhau như thế nào? So sánh cúm A và cúm B Cúm A và cúm B khác nhau như thế nào? So sánh cúm A và cúm B
Các bệnh lý khác

Cúm A và cúm B khác nhau như thế nào? So sánh cúm A và cúm B

Phát hiện ngay các triệu chứng xơ gan nguy hiểm Phát hiện ngay các triệu chứng xơ gan nguy hiểm
Các bệnh lý khác

Phát hiện ngay các triệu chứng xơ gan nguy hiểm

Nguyên nhân viêm phổi và các yếu tố nguy cơ Nguyên nhân viêm phổi và các yếu tố nguy cơ
Các bệnh lý khác

Nguyên nhân viêm phổi và các yếu tố nguy cơ

Các chuyên mục khác

Email

Liên hệ chung
hello@bowtie.com.vn
Liên hệ về truyền thông
media@bowtie.com.vn
Liên hệ hợp tác
partners@bowtie.com.vn

© 2024 Bản quyền thuộc Bowtie Vietnam Company Limited.

Trình duyệt của bạn đã xảy ra lỗi. Để trải nghiệm tốt hơn, vui lòng nâng cấp hoặc thay đổi trình duyệt khác. OK