Vô sinh có xu hướng ngày càng gia tăng. Trong đó, tỷ lệ nam giới bị vô sinh chiếm khoảng 30 - 40% các trường hợp. Việc hiểu rõ thông tin về vô sinh nam như nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị sẽ giúp phái mạnh nhận biết sớm tình trạng này và có những định hướng điều trị phù hợp.
Vậy biểu hiện, triệu chứng thường gặp ở vô sinh nam là gì? Nam giới bị vô sinh có chữa được không? Mời bạn hãy cùng Công ty Bowtie giải đáp những thắc mắc này trong bài viết dưới đây nhé.
Vô sinh ở nam giới là gì?
Vô sinh nam là tình trạng nam giới quan hệ tình dục thường xuyên, đều đặn mà không dùng biện pháp tránh thai nào trong 1 năm hoặc hơn mà người vợ hoặc bạn tình không thể thụ thai tự nhiên.
Tỷ lệ vô sinh hiện nay được ghi nhận là gần như ngang bằng nhau ở cả hai giới. Trong đó vô sinh nam chiếm khoảng 30 – 40%, vô sinh nữ cũng chiếm khoảng 30 – 40%, các trường hợp còn lại là do cả hai bên hoặc không rõ nguyên nhân.
Phân loại các dạng vô sinh nam
Tình trạng vô sinh thường được chia làm 2 loại là nguyên phát và thứ phát, cụ thể như sau:
Vô sinh nguyên phát: Đây là trường hợp vô sinh xảy ra khi các cặp đôi chưa từng có con và nguyên nhân nằm ở nam giớimặc dù đã quan hệ tình dục thường xuyên và không sử dụng biện pháp tránh thai.
Vô sinh thứ phát: Vô sinh thứ phát ở nam giới được xác định khi các cặp đôi đã từng thụ thai, sinh con ít nhất một lần nhưng sau đó người đàn ông không thể tiếp tục thụ thai cho vợ, bạn tình được nữa dù đã quan hệ tình dục thường xuyên, không sử dụng biện pháp tránh thai trong ít nhất 1 năm.
Cách nhận biết vô sinh ở nam giới
Các dấu hiệu bất thường phổ biến có thể dẫn đến tình trạng vô sinh nếu như không được phát hiện và điều trị kịp thời:
Tinh dịch bất thường như có màu sắc lạ (nâu, xanh, vàng rõ rệt…), trong như nước, đặc, vón cục, ít tinh dịch hoặc không có tinh dịch
Bất thường ở bộ phận sinh dục như tinh hoàn nhỏ, bìu đỏ tấy, mụn hoặc viêm ở quy đầu…
Các vấn đề về rối loạn xuất tinh như đau khi xuất tinh, xuất tinh sớm, xuất tinh ngược dòng…
Rối loạn cương dương
Rối loạn tiểu tiện như đi tiểu nhiều, tiểu buốt, tiểu lắt nhắt, tiểu đau…
Tăng trưởng tuyến vú bất thường
Dấu hiệu rối loạn nội tiết tố nam như rụng tóc, giảm ham muốn tình dục, tăng cân bất thường, cơ thể thiếu sức sống, mệt mỏi, suy giảm khối lượng cơ…
Nguyên nhân khiến đàn ông bị vô sinh
Các nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới rất đa dạng và phức tạp. Theo đó, một số nhóm nguyên nhân sau có thể khiến đàn ông bị vô sinh:
Tác nhân liên quan đến bệnh lý và điều trị y khoa
Một số vấn đề sức khỏe và phương pháp điều trị y tế có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở nam giới như:
Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Các bệnh nhiễm trùng sinh dục
Rối loạn xuất tinh, rối loạn cương dương
Các bệnh rối loạn tự miễn
Khối u (cả lành tính và ác tính) ở các cơ quan sinh dục
Tinh hoàn ẩn
Khiếm khuyết, chấn thương ở các cơ quan sinh dục
Các rối loạn di truyền như hội chứng Klinefelter, loạn dưỡng cơ…
Rối loạn nội tiết như rối loạn hoạt động của vùng dưới đồi và tuyến yên
Bệnh Celiac
Một số loại thuốc như liệu pháp thay thế testosterone, steroid đồng hóa, thuốc điều trị ung thư…
Đã từng thắt ống dẫn tinh trước đây (triệt sản nam)
Tác nhân môi trường
Việc tiếp xúc với một số yếu tố môi trường như nhiệt độ, độc tố và hóa chất có thể làm giảm quá trình sản xuất hoặc chất lượng của tinh trùng. Các yếu tố này là:
Hóa chất công nghiệp
Kim loại nặng
Bức xạ hoặc tia X
Tác nhân liên quan đến lối sống
Một số nguyên nhân gây vô sinh ở nam có liên quan đến lối sống không lành mạnh như:
Sử dụng nhiều rượu bia
Hút thuốc lá
Thừa cân, béo phì
Sử dụng ma túy và các chất gây nghiện
Thói quen ngâm mình trong bồn nước nóng trong thời gian dài
Nam giới uống nhiều rượu bia có nguy cơ bị vô sinh cao hơn người bình thường.
Yếu tố làm tăng nguy cơ vô sinh ở nam giới
Dưới đây là một số yếu tố có thể gây suy giảm khả năng sinh sản ở nam giới:
Trên 40 tuổi
Bị thừa cân, béo phì
Hút thuốc
Lạm dụng rượu bia và chất gây nghiện
Thường xuyên tiếp xúc với bức xạ và các hóa chất độc hại như chì, thủy ngân…
Đang sử dụng một số loại thuốc như spironolactone, ketoconazole, bicalutamide, cimetidine…
Sử dụng liệu pháp testosterone
Thói quen ngâm mình trong bồn nước nóng trong thời gian dài…
Có tiền sử mắc các bệnh lý gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như tinh hoàn ẩn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, nhiễm trùng, chấn thương tinh hoàn…
Đã từng thực hiện các phẫu thuật ở cơ quan sinh sản
Phương pháp chẩn đoán vô sinh ở nam giới
Nếu nghi ngờ bản thân bị vô sinh, nam giới cần đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và xác định nguyên nhân. Tại đây, bác sĩ thường bắt đầu từ việc thăm hỏi về đời sống tình dục, tiền sử bệnh, chấn thương, phẫu thuật cũng như tiến hành khám sức khỏe tổng quát để phát hiện ra các bất thường liên quan đến chức năng sinh sản.
Thêm vào đó, bác sĩ cũng sẽ chỉ định một số kiểm tra, xét nghiệm để khẳng định chẩn đoán như:
Tinh dịch đồ: Phân tích tinh dịch sẽ giúp xác định số lượng tinh trùng cũng như phát hiện các bất thường về hình thái, khả năng vận động của tinh trùng.
Siêu âm bìu: Siêu âm bìu có thể giúp bác sĩ phát hiện tình trạng giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc những vấn đề khác ở tinh hoàn và các cấu trúc hỗ trợ.
Siêu âm qua trực tràng: Phương pháp này giúp bác sĩ kiểm tra tuyến tiền liệt và phát hiện tình trạng tắc ống dẫn tinh.
Xét nghiệm nội tiết: Các nội tiết tố được sản xuất bởi tuyến yên, vùng dưới đồi và tinh hoàn đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất tinh trùng. Thông qua xét nghiệm máu, bác sĩ sẽ tiến hành đo nồng độ testosterone và các hormone khác trong cơ thể của nam giới.
Xét nghiệm nước tiểu: Tình trạng tinh trùng xuất hiện trong nước tiểu cho thấy nam giới đang bị xuất tinh ngược.
Xét nghiệm di truyền: Xét nghiệm di truyền có thể được chỉ định để giúp bác sĩ chẩn đoán các hội chứng bẩm sinh hoặc di truyền có khả năng gây vô sinh ở nam giới.
Sinh thiết tinh hoàn: Một mẫu mô từ tinh hoàn có thể được thu thập nhằm giúp bác sĩ kiểm tra quá trình sản xuất tinh trùng của tinh hoàn. Nếu quá trình này vẫn bình thường thì có thể nguyên nhân gây vô sinh là do tắc ống dẫn tinh hoặc các vấn đề khác xảy ra trong ống dẫn tinh trùng.
Xét nghiệm chức năng tinh trùng chuyên biệt: Một số xét nghiệm có thể được sử dụng để kiểm tra khả năng sống sót của tinh trùng sau khi xuất tinh cũng như khả năng kết hợp với trứng.
Tình trạng vô sinh ở nam giới được điều trị như thế nào?
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây vô sinh, mong muốn cũng như điều kiện của từng người mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Ngay cả khi không xác định rõ nguyên nhân thì bác sĩ vẫn có thể đề xuất một số phương pháp hoặc thủ thuật để giúp tăng khả năng thụ thai. Dưới đây là một số phương pháp điều trị vô sinh cho nam giới thường được áp dụng:
Phẫu thuật
Bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân phẫu thuật để khắc phục một số vấn đề gây vô sinh như giãn tĩnh mạch thừng tinh, tắc ống dẫn tinh… Trong một số trường hợp nam giới xuất tinh nhưng không có tinh trùng trong tinh dịch, bác sĩ có thể thực hiện tiểu phẫu để trích lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn hoặc mào tinh.
Dùng kháng sinh để điều trị tình trạng nhiễm khuẩn
Như đã đề cập, tình trạng nhiễm khuẩn, đặc biệt là nhiễm khuẩn cơ quan sinh dục, có thể dẫn đến vô sinh ở nam giới. Vì vậy, nếu nam giới đang bị nhiễm khuẩn đường sinh dục, bác sĩ có thể sử dụng kháng sinh để điều trị. Tuy nhiên, kháng sinh chỉ giúp tiêu diệt tác nhân gây bệnh chứ không đảm bảo khôi phục khả năng sinh sản đã bị ảnh hưởng.
Kháng sinh là lựa chọn tối ưu để điều trị nhiễm khuẩn đường sinh dục vì đây là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới.
Điều trị các rối loạn cương dương và rối loạn xuất tinh
Các vấn đề như rối loạn cương dương, rối loạn xuất tinh (trong đó có xuất tinh sớm) có thể được điều trị bằng thuốc. Ngoài ra, nhiều nam giới gặp phải các vấn đề này sẽ cải thiện được tình trạng nhờ việc tư vấn với bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tình dục.
Điều trị các vấn đề nội tiết
Nếu đàn ông bị vô sinh do rối loạn nội tiết tố, bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân sử dụng thuốc hoặc hormone thay thế để điều hòa nồng độ các chất nội tiết trong cơ thể.
Các phương pháp hỗ trợ sinh sản
Bác sĩ có thể lấy tinh trùng từ nam giới thông qua quá trình xuất tinh bình thường hoặc phẫu thuật lấy tinh trùng, sau đó thực hiện bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) hoặc thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Với phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung, tinh trùng sẽ được đưa vào tử cung của nữ giới trong khoảng thời gian rụng trứng. Với phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, trứng và tinh trùng sẽ được thụ tinh trong phòng thí nghiệm để tạo phôi, phôi sau đó được chuyển vào tử cung của người phụ nữ.
Trong một số trường hợp, khi sinh thiết tinh hoàn bác sĩ nhận thấy người nam hoàn toàn không còn có thể tạo ra tinh trùng (thường gặp trong viêm tinh hoàn do quai bị). Lúc này, sử dụng tinh trùng từ người hiến tặng để tiến hành các phương pháp hỗ trợ sinh sản cũng là một lựa chọn điều trị.
Cách giúp nam giới phòng ngừa vô sinh
Trên thực tế, tình trạng vô sinh ở nam giới không phải lúc nào cũng ngăn ngừa được. Tuy nhiên, phái mạnh có thể thực hiện một số biện pháp sau để giảm thiểu khả năng gặp phải tình trạng này:
Bỏ hút thuốc
Hạn chế rượu bia, không sử dụng các chất kích thích gây nghiện
Duy trì cân nặng phù hợp
Tránh các thói quen có thể khiến tinh hoàn bị tổn thương như thói quen ngâm mình trong nước nóng, thường xuyên mặc quần lót chật chội, ngồi làm việc trong thời gian dài (thường gặp ở nhân viên văn phòng)…
Hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại, bức xạ
Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định và trao đổi với bác sĩ về các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Tập thể dục thường xuyên, nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế căng thẳng
Câu hỏi thường gặp về tình trạng vô sinh nam
Nam giới "quay tay" nhiều có bị vô sinh không?
Nếu bạn đang thắc mắc “Nam giới thủ dâm nhiều có bị vô sinh không?” thì câu trả lời là không. Việc thủ dâm nhiều thường không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến vô sinh ở nam giới.
Tuy nhiên, thủ dâm quá nhiều hoặc với cách thức không phù hợp có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở nam giới. Khi thủ dâm, nam giới có xu hướng “giải quyết” nhanh, từ đó có thể dẫn đến tình trạng xuất tinh sớm. Tình trạng này xảy ra thường xuyên sẽ gây ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sinh sản.
Tinh dịch, tinh trùng như thế nào là bị vô sinh?
Quan sát tinh dịch là một trong những cách kiểm tra bất thường mà có thể nhiều người không chú ý đến. Bình thường ở trạng thái khỏe mạnh, tinh dịch sẽ hơi đặc và có màu trắng đục, màu xám hoặc hơi ngả vàng.
Vậy tinh dịch, tinh trùng màu gì thì bị vô sinh? Trong nhiều trường hợp, dấu hiệu vô sinh ở nam có thể được biểu hiện thông qua một số đặc điểm của tinh dịch, chẳng hạn như:
Tinh dịch đậm đặc và có màu vàng sậm
Tinh dịch đậm đặc có lẫn các hạt nhỏ màu trắng, vón cục
Thường xuyên nhận thấy tinh dịch có màu nâu hoặc lẫn những vệt máu
Tinh dịch màu xanh đi kèm với các triệu chứng sưng đau ở tinh hoàn
Lượng tinh dịch giảm đi đáng kể, đồng thời tinh dịch cũng trở nên trong hơn
Vô sinh ở nam giới có chữa được không?
Việc nam giới bị vô sinh có chữa được không phụ thuộc đáng kể vào nguyên nhân. Trong khi một số trường hợp không thể được chữa khỏi, một số khác có thể được điều trị, can thiệp để cải thiện khả năng sinh sản.
Hiện nay, với sự tiến bộ của y học kỹ thuật, tỷ lệ điều trị vô sinh nam thành công là rất cao. Vì vậy, nam giới nếu đang gặp phải vấn đề này thì không nên quá lo lắng mà hãy nhanh chóng đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt nhé.
Bowtie Life Insurance Company Limited là công ty bảo hiểm trực tuyến đầu tiên được cấp phép tại Hồng Kông. Với công nghệ hiện đại cùng chuyên môn về y tế, Bowtie cung cấp một nền tảng online để bạn có thể trực tiếp tham khảo biểu phí và đăng ký tham gia các chương trình bảo hiểm sức khỏe mà không cần thông qua môi giới, không chịu các chi phí hoa hồng. Ngoài ra, bạn cũng có thể yêu cầu chi trả bồi thường tại nền tảng này một cách đơn giản, thuận tiện.
Các thông tin trên được chia sẻ bởi Bowtie Việt Nam. Các nội dung này chỉ mang tính chất tham khảo. Trong mọi trường hợp, Bowtie không chịu trách nhiệm về bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào, dù là trực tiếp hay gián tiếp, liên quan đến việc truy cập và sử dụng nội dung của Bowtie.
